Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, jak dużym problemem zdrowotnym jest niedobór witaminy D3 – w Polsce dotyczy on 80-90% społeczeństwa. Głównym powodem niedoboru witaminy D3 jest niedostateczna ekspozycja na słońce oraz niewystarczająca podaż w diecie. Synteza skórna zapewnia 80-100% dobowego zapotrzebowania, jednak wystarczająca dawka promieni słonecznych występuje w Polsce jedynie od kwietnia do września. Przez pozostałą część roku promieniowanie słoneczne jest zbyt słabe, by zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na witaminę D. Witamina D3 jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieni ultrafioletowych (UVB), następnie przekształcana w wątrobie do 25(OH)D – kalcydiolu i nerkach w aktywną biologicznie formę 1,25(OH)2D – kalcytriolu. Stężenie 25(OH)D3 jest uznawane za najlepszy parametr służący do oceny zaopatrzenia organizmu w witaminę D.
Niedobór witaminy D może przyczyniać się do wystąpienia:
- zaburzeń metabolizmu kości (złamania, osteoporoza, krzywica, osteomalacja)
- wtórnej nadczynności przytarczyc
- zaburzeń gospodarki fosforanowo-wapniowej
- zwiększonej zapadalności na infekcje bakteryjne i wirusowe
- otyłości i zespołu metabolicznego
- cukrzycy
- astmy, atopii
- depresji
Wyniki ostatnich badań klinicznych wskazują, że niedobór witaminy D wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia:
- chorób nowotworowych
- chorób autoimmunologicznych (reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane)
- chorób sercowo-naczyniowych
Jednak, aby w sposób świadomy kontrolować poziom tej witaminy (i nie dopuścić do przekroczenia optymalnego jej poziomu we krwi uznawanego za potencjalnie toksyczny), konieczne jest zbadanie jej stężenia w surowicy, a także ustalenie odpowiedniej do wieku i stanu zdrowia dawki przez lekarza.
W tym celu wykonujemy oznaczenie jednego z metabolitów witaminy D, a mianowicie 25(OH)D.
Poniżej interpretacja wyniku oznaczenia witaminy D :
Stężenie 25(OH)D w ng/ml | Interpretacja wyniku |
Poniżej 20 ng/ml | Znaczny niedobór witaminy D3 |
20-30 ng/ml | Niedobór witaminy D |
30-50 ng/ml | Prawidłowy poziom witaminy D3 |
50-100 ng/ml | Wysoki poziom witaminy D3 |
Powyżej 100 ng/ml | Poziom potencjalnie toksyczny |